اندازه گیری و سنجش عملکرد تجاری سازی تحقیقات در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی (مطالعه موردی: کشور نروژ)

با افزایش اهمیت تجاری­سازی و کاربردی نمودن تحقیقات، تلاش­های چشمگیری برای تجاری­سازی تحقیقات در دانشگاه­ها و مراکز تحقیقاتی در حال انجام است. از این­رو، ارزیابی فعالیت­های تجاری­سازی و شناسایی معیارها و شاخص­های اندازه­گیری عملکرد تجاری­سازی ضروری بنظر می­رسد. در مطالعه حاضر، با بررسی منابع اطلاعاتی موجود، شاخص­های اندازه­گیری فعالیت تجاری­سازی در دانشگاه­ها و مراکز تحقیقاتی کشورهای پیشتاز و به­طور مشخص کشورهای مالزی، استرالیا و نروژ شناسایی و به­طور موردی کاربرد تعدادی از شاخص­ها در دانشگاه­ها و مراکز تحقیقاتی نروژ مورد بررسی قرار گرفته است. داده­های تحقیق به روش کتابخانه­ای و با مراجعه به پایگاه­های اطلاعاتی و گزارشات منتشره نهادهای دولتی گردآوری و با رویکرد اکتشافی و با روش تجزیه و تحلیل اسناد و سوابق مطالعات پیشین انجام شده است. علاوه بر شاخص­های عمومی سنجش تجاری­سازی، از مهمترین معیارها و شاخص­های شناسایی شده می­توان به حجم سرمایه­گذاری صنعتی در تحقیق و توسعه، تعداد ایده­های ارائه شده با پتانسیل تجاری از سوی دانشگاه­ها و مراکز تحقیقاتی، تعداد درخواست ثبت اختراع و اختراعات ثبت شده، تعداد مجوزهای واگذار شده و درآمد حاصل از اعطای مجوز، تعداد شرکت­های زایشی تاسیس شده و عملکرد آنها و تالیفات مشترک علمی بین دانشگاه و صنعت اشاره کرد. تحلیل نقاط قوت و ضعف تعدادی از شاخص­ها و نیز رتبه­بندی 5 دانشگاه براساس 4 شاخص حجم و سهم سرمایه­گذاری صنعت در تحقیق و توسعه، حجم ثبت اختراعات و تالیفات مشترک دانشگاه­ها با صنعت بخش دیگری از نتایج تحقیق حاضر است. همچنین، در خصوص نحوه سنجش تجاری­سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه­ها و موسسات تحقیقاتی پیشنهاداتی ارائه گردیده است. انتظار می­رود شاخص­های پیشنهادی، ابعاد و جنبه­های مختلف تجاری­سازی را پوشش داده و برای ارزیابی عملکرد تجاری­سازی در برنامه­های راهبردی دانشگاه­ها و مراکز تحقیقاتی کشور مورد استفاده قرار گیرد.